Synopsis: Would you support Donald Trump for president of the United States if he intended to pull out of Hawaiæi and recognize our sovereignty?
Aloha mai nö käkou e ka poæe e hoæomanawanui nei i ka noho hoæokolonaio æia mai e æAmelika. æO ka löæihi o ia külana kolonaio, ua hele käkou a maæa, a æo ka poæe e manaæo nei e pakele, a e hele lanakila hoæi, æaæole nö i maæa i ia æano noæonoæo. Ua maæa i ke kolo æana mai o ka naio. He mea paæakikï ka pakele æana i ka mea maæa. Ua æano like hoæi ia me ka nui o käkou e hoæopaæa nei i ka æölelo Hawaiæi ma ke æano æo ia ka lua o ka æölelo. æO ka namu haole kai paæa mua, a paæakikï ka pakele æana i kona mau hiæohiæona. E like me ka puana æana i këlä poæo manaæo e kau maila i luna, æo ka maæa æole i ka hoæopuka æana i nä “k” he nui i loko o ka wä pökole, e mäloæeloæe koke ke küæau alelo! E hoæäæo paha käkou: Paæakikï ke külia æana i ke küæokoæa. Aia nö paha ka maæa a hoæomaæamaæa. Pëia nö hoi ka æimi æana i ia mea he küæokoæa maoli. Ua æano æë paha ka naæau ke noæonoæo aæe.
Iaæu e nänä ana i ka æAhahui o nä Kemokalaka o æAmelika ma luna o ke kïwï, ua nïnauele æia ka Meia o Wakinekona æOkana æo Kolumebia, æo ia hoæi æo Muriel Bowser, a ua kupu mai kahi manaæo ona no ka lilo æana o ia æokana i mokuæäina no æAmelika. æAæole këia he manaæo hou i kupu wale mai. Ua lohea nö ma mua, a lohea pü hoæi ka lilo æana o Poko Liko i mokuæäina. Eia nö koæu manaæo ma laila. He mea maikaæi nö paha ia, no ka mea, aia nö ke kapikala i laila. æAæole naæe paha e käkoæo æia ua manaæo nei e nä makaæäinana a pau. Ua maæa nö läkou i ka helu kanalima. Inä e päkuæi æia mai kekahi mea hou, e piæi ana nö hoæi ia heluna i ke 51. æAæole nö e maæa ka poæe o æAmelika. Nui paha nä mea e loli ana, e laæa ka heluna o nä kenekoa a me nä luna makaæäinana. Eia kekahi mea e æano æë ai ka manaæo o nä makaæäinana æAmelika, e mälama æia ana æelua kapikala i loko o ia mokuæäina hoæokahi, æo ke kapikala o æAmelika Hui Pü æIa a me ke kapikala o ia mokuæäina hou.
E like hoæi me ka hoæopuka æana i këlä poæo e kau ana i luna, aia ka maæa i ka hoæomaæamaæa. I ka hala æana o hoæokahi hanauna, e maæa ana nö ka poæe o æAmelika i ia heluna. No ka poæe naæe e hiki æole ke loli, he manaæo æokoæa koæu. Ua hiki nö ke lilo æo Wakinekona æOkana o Kolumebia i mokuæäina no æAmelika me ka mälama pü æana i ka heluna o nä mokuæäina, he 50 wale nö. Penei hoæi, e hoæöki æo æAmelika i kona noho hoæokolonaio æana ma luna o Hawaiæi nei. Na käkou ia e noho mai a maæa i ka pakele æana i ka hoæokolonaio æia, a e hoæomaæamaæa hoæi i ka hoæopuka æana i këlä æölelo ma luna a maæa, no ka mea, aia ka maæalahi i ka maæa.
Eia hou kekahi manaæo e æano æë ai ka naæau. I loko nö o koæu pailua i ka noæonoæo aæe iä Trump, inä e æae æo ia i ka haæalele æana o æAmelika iä Hawaiæi ke lilo æo ia æo ia ka Pelekikena, a e mau aku nö ke ea o ko käkou æäina i ka pono me ka hökai æole æia e æAmelika, e koho nö au iä ia i Nowemapa, no ka mea, ma ia hope aku, e küæokoæa maoli ana nö käkou a æaæole nö au e koho hou aku ma loko o ko æAmelika koho päloka æana. E koho naæe au i ke poæo o ko Hawaiæi aupuni küæokoæa. Aloha nö ka poæe o æAmelika i ka noho kalaæihi æia e Trump. æAæohe oæu manaæo æino iä läkou. Eia naæe, e like me ka æölelo a Kahalemaile, e ola nö ke kanaka i ke ea. E æano æë ana paha ka naæau i ka hoæokolonaio æole æia mai. Eia naæe, e like me ka hoæopuka pono æana i kä käkou æölelo makuahine, aia ka maæa i ka hoæomaæamaæa. A no laila, aia ka maæa i ke küæokoæa a noho me ia küæokoæa a maæa. Hoæokahi wale nö mea e hoæomaopopo ai, hana nui ka hilinaæi æana i kahi Trump.
E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu
a i ‘ole ia, ma ke kelepona:
>> 808-956-2627 (Laiana)
>> 808-956-2627 (Kekeha)
This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mänoa.
