Synopsis: Leonard Peltier is being allowed to return to his reservation after almost 50 years of incarceration for a crime that has never really been proven.
Aloha mai käkou e nä makamaka æöiwi o ke ao, ka poæe hoæi e hoæomanawanui nei i ka æaihue æia mai o ka æäina, ke küæokoæa, ka æölelo, a me ia pono aku ia pono aku. No kahi æöiwi nona ka inoa æo Leonard Peltier, æaæohe wahi pono a loaæa mai. Ua noho æïnea æiæo nö ma lalo o ka mana o ke komoneæe hoæokolonaio, ka mea hoæi näna e hoæokelakela nei i kona külana æoi ma nä æano a pau, a ma waena hoæi o nä lähui a pau o ka honua. Ua æaneæane piha he 50 makahiki o kona noho paæahao æana ma lalo o ua hoæokolonaio nei, ka mea hoæi e kaena mau nei i ka pono o käna mau känäwai. Wahi äna, aia wale nö ke kü æana o ke kanaka i ka hewa a höæoiaæiæo æia kona hewa. æAæole kä pëlä ka moæolelo o kahi Leonard Peltier! Ma lalo o nä känäwai o æAmelika, ua kü nö æo ia ala i ka hewa me ka æole loa o nä höæike e höæoiaæiæo ana i ia hewa! Auwë ka noho pöæeleæele ë o ka poæe e kaena nei i ka noho mälamalama! He aha lä hoæi ia mea he kaulike? æOkoæa paha ka manaæo o ka poæe komoneæe, a æokoæa hoæi ka manaæo o ka poæe æöiwi.
I ka makahiki 1975, aia nö au i kekahi kulanui ma æAmelika. æO ia ka wä i laha mua ai ka moæolelo no ka hakakä kïpü æana ma Pine Ridge, South Dakota, kahi æäina i hoæokaæawale æia no ka poæe æöiwi e noho kaæawale ai. æEä, e ka makamaka, mai poina, he æäina æöiwi æo æAmelika holoæokoæa, mai kekahi kai hulali a i kekahi aku, ma mua o ka höæea mai o nä komoneæe. Wahi a ka lohe, ua æaihue æia kekahi kämaæa puki, a ua hoæouna æia ka FBI i laila e hopu ai i kekahi æöiwi no ka lawelawe æana i ia kalaima. I ka æaæe æana naæe o ia mau mäkaæi FBI ma luna o ia æäina, ua hoæouka æia kahi kaua ma waena o ka poæe æöiwi a me ka FBI. æO Leonard Peltier kekahi ma ka æaoæao o nä æöiwi. He lälä hoæi æo ia no kekahi hui i kapa æia æo AIM (American Indian Movement), näna e paio no ka pono o ka poæe öiwi, ka poæe hoæi e æalo ana i ka hoæokae æili a me ka höæino æia e nä mäkaæi. I ka lapa æana o ia wahi kaua, ua make æelua mäkaæi FBI i ke kïpü æia. æO ia ihola ko Leonard Peltier mea i hopu æia ai a hoæopaæa æia ai hoæi i loko o ka hale paæahao.
Ma ka hoæokolokolo æia o këia hihia, ua höæähewa mua æia æo Peltier i ka pepehi kanaka, a ua kü nö i ia hewa. Ma ia hope mai naæe, ua loli ia hewa, æo ia hoæi, no ka lawa æole o nä höæike e höæoia ana i ko Peltier kü æana i ka hewa, ua hoæëmi æia ke külana o ia hewa, æo ia hoæi, æaæole æo ia ala æo ka lima koko, æo ia naæe ka mea näna ka lima koko i kökua. I loko nö o ka höæike a ka mea hoæäæo pökä, æaæole i kï æia nä pökä i kü ai ua mau mäkaæi nei e ka pü a Peltier, ua mau nö ke küpaæa æana o ka FBI ma hope o kona manaæo æo Peltier ka lima koko. Ma ko Peltier æaoæao naæe, i loko o ia mau makahiki i æane hiki aku i ke 50, æo ia höæole paæa nö ia i kona hewa. A eia ka mea æäpiki, inä i æae aku æo ia i ka hewa, inä nö ua hoæokuæu æia mai ka hale paæahao aku he mau makahiki aku nei. Me he mea lä, he æoi aku ka waiwai o ka æoiaæiæo ma mua o ka hele lanakila æana ma loko o ke ao kanaka. Käkaæikahi ka æike æia o ia æano kanaka.
Noæu iho, mahalo au i ko ia ala küpaæa æana ma hope o ka pono. Aloha nö ka nui o ka æïnea e hoæomanawanui ai ma ka mälama æana i ia pono. æO ka mea naæe e luæuluæu loa ai ka naæau, æo ia ka nui o nä æöiwi näna e hoæomanawanui nei i ia æano höæino æia e ka hoæokolonaio. æO ia nö paha ke kumuküæai e hoæokaæa ai no ka mälama æana i ka pono. Ähea lä naæe e loli ai?