Synopsis: This week marked the final piece of demolition on the Ward Warehouse lot. The developer is preparing the property for the construction of another high rise building with apartments, offices, and stores. As it turns out, I may have been an early contributor to the demolition process.
Aloha mai käkou. E hoæomanaæo aæe ana au i kahi kikowaena küæai i kapa æia æo Ward Warehouse. Aia ma uka aku o Fisherman’s Wharf ma ke kihi o nä alanui æo Ward läua æo Ala Moana. Ua wäwahi æia he æehiku makahiki aku nei no ke kükulu æana i kekahi hale papaæi hou. He hale kiæenaoæa ana ia, kahi e piha ana i nä keæena noho, nä keæena hana, a me kauwahi hale küæai. Ma hope o ia wäwahi æana i ke kikowaena kahiko, ua waiho maila ka hale hoæokü kaæa, he mau papahele æehä ke kiæekiæe, me ke kü hakahaka æana a hiki i ka Pöæalua nei. æO kona wä nö ia i wäwahi æia ai a hiolo maila nä momoku kimeki, a waiho läläkukui ana hoæi ma æö a ma æaneæi. Eia nö ke hoæomaæemaæe æia nei i këia wä. Aloha nö ia kikowaena! He mea mau i ka lehulehu küloko ka hele æana i laila e pä‘ina ai ma kona mau hale æaina, a e inu ai ma kona mau hale inu, me ka hoæolohe i nä hui kani pila me nä puæukani, a me ka hulahula æana nö hoæi ke uilani ka wäwae. Eia hou, he nui nä hale küæai like æole no ka poæe puni küæai hele. Haliæa wale aku nö kuæu manaæo i laila. Aloha nö ia mau lä!
æEä, e ka hoa heluhelu, i loko nö o ka haliæa æana o ka manaæo, ua kupu mai kekahi hihia i kü nö i ka hilahila. I loko o ia wä ma mua o ka wäwahi æia o ia kikowaena, ua lawe aku mäua æo kaæu wahine i kekahi mau malihini i laila e päæina ai ma kekahi hale æaina. He kaæa kalaka hou ko ia ala, akä, ua lilo ke kalaiwa æana iaæu. A no laila, i ko mäkou höæea æana aku i ke ala komo no ke kikowaena, ua huli i ka æäkau me ke kalaiwa pololei aku i kahi e komo ai i loko o ua hale hoæokü kaæa nei. æOiai, he mau papahele kona, he mau alahiö e piæi aku ai i nä papahele o luna aæe. Aia nö ma luna o ka puka komo, he kua kimeki me kahi höæailona e höæike mai ana i ke kiæekiæe mai ka papahele aæe. He æeono kapuaæi me æelua æïniha. æOiai, ua æoi aku ia ma mua o ke kiæekiæe o ke kalaka, æo koæu kalaiwa mälie akula nö ia a komo i loko.
Eia nö naæe ka mea æäpiki. Ma hope iki aku o ka hala æana o ua kua kimeki nei i hope, ua hoæomaka ka piæina o ke ala hiö, a he nani ia æaæole hiki iaæu ke æike i ke kua o luna aæe nei, æaæole au i æike i ka hoæokokoke æana o ke kaupoku kalaka i laila. I ia manawa nö, lohe æia kekahi kani æökalakala e piæi wale ai ka manene. E æänai ana ke kaupoku o ke kalaka i ke kimeki! Ua hoæäæo au e hoæomau aku i mua, i mea e hala ai ke kua i hope. æO ia mau änai æia nö! Hoæokü ihola au i ke kalaka a hoæi akula nö i hope, me ka manaæo e pakele ai i ua kua nei. Eia kä, æo ia hopena like nö! Auë ka ukiuki ë o kaæu wahine! Kahakaha æia æo luna o kona kalaka hou!
æEä, e nä makamaka heluhelu, pehea ko æoukou manaæo? I hewa ia iä wai? Noæu iho, æaæole akamai o ka mea näna i kükulu i ia æano kua haæahaæa. æO ke kaæa liæiliæi wale nö ke komo. A æaæole akamai ka höæike æana i ka helu o ka palena kiæekiæe inä e emi mai ana ia palena ma ia hope koke aku. Inä pëlä, i hewa ia i ke kuhikuhi puæeone näna i hoæolälä ke æano o ke kükulu æana. A i æole ia, e ili ka hewa ma luna o ka mea nänä i pena i ka höæailona. æO ka æoiaæiæo naæe, i ka manaæo o kaæu wahine, e ili wale mai nö ka hewa ma luna o kä æoukou wahi mea käkau nei. I këia manawa naæe, hiki iaæu ke kaena, ua kökua au i ka wäwahi æana i ia hale hoæokü kaæa.
E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu
a i ‘ole ia, ma ke kelepona:
>> 808-956-2627 (Laiana)
>> 808-956-2627 (Kekeha)
This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mänoa.