Synopsis: The legalization of marijuana in Hawaii is looking like a real possibility. If it can help ease pain and help people to relax, it should be legalized. But if the government that outlawed it in the first place recognizes the possibility of monetary gain, isn’t that a bit hypocritical?
Aloha mai nö käkou e nä makamaka heluhelu. I këia wä e hiki koke mai ana ka MH 2023, ua mau nö ke kü æole æana o ia mea he paka lölö i ke känäwai o Hawaiæi nei. æO ka poæe wale nö i æae æia e ke kauka ke küæai, ke hoæoulu, a puhi paha i ia läæau, i mea e lapaæau ai i kekahi maæi. Eia naæe, æo ka poæe e puhi wale ana no ka höæoluæolu æana, e hopu æia a e hoæopaæahao æia, a na ke aupuni “mokuæäina” këlä e hana. æO ka æoiaæiæo, e hahai æia ana kekahi känäwai mai ka MH 1915, ma mua o ka lilo æana i mokuæäina no æAmelika, e päpä ana i ka paka lölö. Auë, na ka noho hewa e höæähewa nei i ka poæe e hoæonanea wale nei nö! æO ka mahaæoi nö ia o nä mahaæoi!
Eia nö ke häpai æia nei ka manaæo no ka hoæonoa æia o ka paka lölö. I ala auaneæi ia e hoæokuæu æia ai mai ka hale paæahao aku ka poæe he nui i kü i ia “hewa” a ke aupuni noho hewa i haku ai. A æo ka poæe he nui i kïkohu wale æia ko läkou moæolelo no ia kü æana i ka hewa, e holoi æia a lamalama hou. Nui nö koæu mahalo i ka poæe e paio nei no këia pono. Ke höæike ahuwale nei läkou i ke æano kohu æole o ia hoæopaæi. Eia naæe kekahi poæe ke käkoæo nei i këia hoæonoa paka lölö æana i mea e piæi ai ka æauhau, ma ka päæumi hoæi e wänana æia nei, a e komo aku ia i loko o ka pakeke o ka mokuæäina. He keu ka hoæokamani!
æAæole naæe e hihi. Ke kö æia aku nei koæu manaæo e ke au o ka puni kälaiæölelo, a e huli aku paha ko käkou nänä æana i ka manaæo o ka hua æölelo æo “lölö”. E like me ka nui o nä hua æölelo Hawaiæi, he mau manaæo kona. Wahi a Pukui mä me Elbert, ma kekahi æaoæao, ua pili i ke æano hüpö a noæonoæo æole paha, a ma kekahi æaoæao, ua pili i ka mäæeæele o nä æiæo huki. I këia wä naæe o ka hoæöla hou æia o ka æölelo Hawaiæi, ua hele nö a æo ka manaæo i maæa loa, æo ia nö ka hüpö. A oki loa hoæi ka hua æölelo “paka lölö”. No ke küæë loa o kekahi poæe, æaæole paha e noæonoæo æia ka mäæeæele.
Inä nö e puka aku kahi pila hoæonoa paka lölö i ke ao mälamalama, e lilo ana ka mokuæäina æo Hawaiæi, æo ia ka 20 o nä mokuæäina i hoæonoa i ka paka lölö. Inä pëlä, e æae æia paha ke küæai æana aku a küæai æana mai, ka hoæoulu æana, ka halihali æana mai æö a æö o ka moku æäina, a e hapa mai ana ka hoæopaæi wale æia o kekahi mau känaka. A no ka poæe e hoæomanawanui nei i nä æano æeha like æole, e loaæa mai ana ka mea e nä ai, a e höæoluæolu æia ana ka moe.
Hoæomaopopo aæela au i ka wä i kaha æia ai koæu mau kïkala, a hoæokomo æia ai kekahi æäpana metala i pani no ka iwi. Nui ka æeha i loko o ka wä e polapola ana ke kino. Kauoha æia maila e ke kauka ka æai æana i kahi kemikala i kapa æia æo Oxycodone. Eia kä, æaæohe lawa ke emi mai o ka æeha i mea e æoluæolu ai ka moe. A no laila, ua æai au i ka æaila paka lölö a ua nä loa mai ka æeha. A no ia mea, ua hoæokë au i ua kemikala lä.
He mau makahiki aku nei këlä, a i ka hala æana paha o hoæokahi mahina, pau maila ka æeha, a æo ia pau nö ia o koæu æai æana i ka paka lölö. Inä he mea ia e kökua ai i kekahi poæe, e aho kona hoæonoa æia. He mea ka lölö o nä æiæo huki e æoluæolu ai ko läkou æeha.
E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu
a i ‘ole ia, ma ke kelepona:
>> 808-956-2627 (Laiana)
>> 808-956-2627 (Kekeha)
This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mänoa.