Honolulu Star-Advertiser

Tuesday, January 21, 2025 77° Today's Paper


Column: Hele ka haumāna i ke kula, hele pū me ke kelepona?

Synopsis: Should students be allowed to use their cellphones in school? Despite all the pitfalls that could occur, the cellphone can be a valuable asset for education. Of course, it needs to be used judiciously.

Aloha mai käkou e nä hoa æimi naæauao. I këia wä, ua lilo mai nei ia mea he kelepona paæalima i nïnau nui no ka lehulehu e kamaæilio ai. æO ia hoæi, ua akamai paha kona hele pü æana i ke kula me ka haumäna, æaæole paha? He mea maopopo, inä e lawe æia ke kelepona i ke kula, e hopohopo ana kekahi poæe o lilo loa auaneæi ka noæonoæo o ka haumäna i nä kumuhana like æole he nui e loaæa mai ana ma o ka pünaewele, a e lilo hoæi nä haæawina kula i mea æole. Ma ka æaoæao käkoæo naæe, i mea kökua ke kelepona i ka noiæi æana. I këia wä, ke häpai nei ka æahaæölelo o ke külanakauhale æo Los Angeles i kekahi känäwai e päpä ana i ka hoæohana æia o ke kelepona paæalima ma loko o kona mau kula aupuni. E hoæomaka ana ka hoæokö æia o ua känäwai nei i Ianuali o këia makahiki aæe. E hahana ana ke küæëæë o ia mau æaoæao a æelua kekahi i kekahi. E nänä mua æia paha ka æaoæao höæole kelepona.

E like me këlä laæana i häpai æia aæela ma luna, e lilo ana paha ka noæonoæo o ka haumäna i nä kumuhana pili æole i nä haæawina kula. Ma kahi o ka noiæi, e hoæohana æia no ka nïele, a æoiai e nïele ana, e hala ana ka haæawina i ka paæa æole mai. Wahi a kekahi poæe, e hei ana nö kekahi mau keiki i ke kelepona a æaæole hiki ke pakele. æO ka paæa loa hoæi o ia hei æana, maliæa o hoæomaæau æia mai auaneæi ua poæe keiki nei e kahi poæe hoæomäinoino. æOiai ua hiki nö ke æeæe ma luna o ka pünaewele ma o ke kelepona i këia manawa, e hoæouka paha ka poæe kolohe i nä kiæi hoæohilahila ma luna o ia pünaewele me ka hoæolele aku mai æö a æö, e laæa nä kiæi hoæohilahila i haku wale æia me ka helehelena o ka luapoæi. I këia mau lä, æaæole wale nö he alo a he alo ia æano hana. Ua hiki ke hana malü æia, a he nalo ka mea näna ia hana. æAæole wale nö æo ka hana æino ka mea e hopohopo ai ma loko o ke kula, ua hiki ke hoæohana æia ke kelepona no ke kikiti æana ma nä kuisa a me nä höæike paha. Pehea lä e naæauao ai? æO ka nui o nä hopena æino, ua manaæo mai nei ke Kauka Kuhina Vivek Murthy e käkau i æölelo aæo ma nä paena külelepaho like æole no ia mau hopena æino.

æEä, e ka makamaka heluhelu, mai nö a manaæo mai he æino wale nö ka hopena o ka lawe æana i ke kelepona paæalima i loko o ke kula. Aia nö kona æaoæao maikaæi kekahi. Eia mai kauwahi æaoæao waiwai o ka lawe æana i ke kelepona paæalima i ke kula. Ma waho aæe o kona hoæohana æia no ka noiæi æana, ka mea hoæi e loaæa koke mai ai ka æikena pili i ka haæawina e hoæopaæa æia nei, a ma kahi o ka hana kope lima æana i nä manaæo i käkau æia ma luna o ka papa æeleæele, he paæi kiæi wale æia nö ka hana. Eia hou, ma kahi o ke käkau æana i nä æölelo a ke kumu, ua hiki ke hoæopaæa æia kona leo. A ma kaæu mau papa æölelo Hawaiæi ma ke kulanui, ma kahi o ka halihali æana i ka puke wehewehe æölelo Hawaiæi, a i æole ke kamepiula paæalima, mai æö a æö, na ka manamanalima ka æimi æana i ka manaæo o nä hua pohihihi. A æo kekahi mea nui, æo ia nö ka palekana o ka haumäna. Ua hiki iä ia ke kähea i kona æohana, hiki ke kähea i nä mäkaæi ke pilikia, a hiki hoæi ke lohe i nä kükala makaæala pöæino.

Inä nö e akamai ka haumäna, e hoæohana æo ia i ke kelepona i mea e kökua ai i kona æimi æana i ka naæauao. Inä naæe e hoæowalewale æia æo ia e nä mea æume wale i ka maka, e hala ana nä haæawina i ka æike æole æia, a e hala ana ka naæauao. E paæa ana paha æo ia ma loko o kona külana e noho nei, kahi e hoæäæo hou ai.

By participating in online discussions you acknowledge that you have agreed to the Terms of Service. An insightful discussion of ideas and viewpoints is encouraged, but comments must be civil and in good taste, with no personal attacks. If your comments are inappropriate, you may be banned from posting. Report comments if you believe they do not follow our guidelines. Having trouble with comments? Learn more here.