Synopsis: A new word has come into the English language, i.e., shrinkflation, which refers to a deceptive practice by a business that reduces the amount of product by repackaging it and selling it at the old price. I am suggesting that we call it piæipiæi emiemi in Hawaiian.

Aloha nö käkou e nä hoa küæai mea æai a me nä mea hoæi e pono ai ka nohona o këlä lä këia lä. I loko o këlä mau makahiki he æekolu paha i hala aku nei, ua æikea ka piæina o nä kumu küæai o ia mau mea. æAæole ia he mea hou e uluhua ai ka noæonoæo. æO ia nö ka hopena maæa mau ke emi mai ka waiwai o kä käkou kälä. Eia mai naæe ka mea e uluhua ai. Ma kahi o ka piæi æana o nä kumu küæai, eia nö ke emi nei ka hua e loaæa mai ana. æO ka mea æäpiki, æaæole käkou maæa i ka makaæala aku i ka nui o ka hua ke kiæi æia ka püæolo mai ka hakakau mai a hoæokomo aku i loko o ke kaæa makeke. A i ka uku æana aku i ka æohi kälä, æo ia mau nö kona kumu küæai maæa mau a æaæole i maopopo ke emi æana o kona nui. Ua haku æia kekahi hua æölelo hou ma ka æölelo haole no këia æano hana æäpiki. æO ia hoæi æo “shrinkflation”.

æOiai, æo käkou poæe æölelo Hawaiæi kekahi e æike nei i ka hopena o ia hana æäpiki, e aho ka haku æana i hua æölelo Hawaiæi no ia æano hana. Ua akäka kona æano ma ka æölelo haole, æo ia hoæi, ua hoæohui æia æelua hua a lilo mai he hua hoæokahi wale nö, æo ia hoæi, æo “shrink” a me “inflation”. Noæu iho naæe, æaæohe oæu wahi hoihoi i ka hoæohui æana i nä hua Hawaiæi æelua ma ka haku æana i nä hua æölelo hou no ka æölelo Hawaiæi. E hoæomaopopo æia æo Mahaloha Burger a me ka hoæohui æana i nä hua æölelo “mahalo” a me “aloha”. He mea maæa mau ia ma ka namu haole mai ka wä kahiko mai, akä he mea æano æë naæe ia ma ka æölelo Hawaiæi. E aho ke kükulu æana i mämala æölelo ma kahi o ka hua æölelo löæihi. No laila, ua haku æia kekahi æölelo æana e like me këlä poæo manaæo e kau maila i luna, æo ia hoæi æo “piæipiæi emiemi”. æO ia hoæi, oia mau pipiæi nö o ke kumu küæai, eia naæe, ua emi mai ka hua e loaæa mai ana.

æO kekahi laæana kikoæï aæu e noæonoæo nei, æo ia kahi æeke hua makekemia aæu e küæai mai ai ma Costco. He mau mahina aku nei, i koæu hoæäæo æana e küæai i nä hua makekemia, æaæohe wahi mea a loaæa mai ma luna o nä haka kau. Hele akula au i Costco i këlä me këia pule ma ia hope mai a æaæole nö i nele koæu æimi æana i ka püæolo hua makekemia ma ke ala nona nä hua. Hakahaka naæe nä haka kau! Nui koæu ukiuki! E kuhi ana au, aia paha kahi mü æai läæau makekemia a maæi hoæolaha paha e keæakeæa nei i ka hua mai o ia läæau. I këlä pule aku nei naæe, ua æöæili hou mai ka püæolo hua makekemia. Nui koæu hauæoli. I koæu lälau æana i kekahi mau püæolo, ua æano mämä ke häpai aæe, a ua hapa mai ka nui o këlä me këia hua. Ua piæipiæi emiemi maila paha kaæu æeke hua punahele? æAæole naæe i maopopo, no ka mea, i ka hala æana o ia mau mahine o ka noho nele æana, æaæohe wahi æeke kahiko koe i mea e hoæohälikelike ai.

Noæonoæo ihola au, no ke aha e höæepa mai ai ka hui küæai hua? æO ka nui o kuæu æono i ia æano hua, æaæole pilikia ka piæi æana o ke kumu küæai. E mau nö koæu küæai æana. I koæu heluhelu æana naæe no ia mea he “shrinkflation”, ua æölelo æia he nui nä hui e hana ana pëlä i mea e piæi ai ka päkëneka kumuloaæa o ka hui. Aloha nö këia æano æänunu! æAæohe wahi nänä æia o ka pono o ka hoa kanaka! æAæole i maopopo iaæu ke kumu i nalo ai nä püæolo hua makekemia mai nä haka kau aku no këlä mau mahina i hala aku nei. Maliæa, i wä paha ia e höæepa ai i ka poæe küæai a manaæo ai käkou he oia mau nö kona nui.

E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:

>> kwong@hawaii.edu

>> rsolis@hawaii.edu

a i ‘ole ia, ma ke kelepona:

>> 808-956-2627 (Laiana)

>> 808-956-2627 (Kekeha)

This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mänoa.