Synopsis: The U.S. Supreme Court recently ruled that law-abiding citizens can carry guns outside of the home for the purposes of self-defense. Why should Hawaii, one of the “states” with the lowest recorded rates of gun violence, be forced to increase the possibility of gun violence by allowing this? Are law-abiding citizens immune from making fatal mistakes?
Aloha mai nō kākou e nā hoa heluhelu. Eia au ke paipai hou nei iā kākou e nānā i ka hoa kanaka o kipa hewa ke aloha i ka pū. Eia nō kākou ke ‘ike nei i ka māhuahua ‘ana mai o nā hana luku e ho‘olaha ‘ia maila ma ka nūhou. Ma ka hapa nui loa o ia mau hanana luku, ua kī ‘ia kekahi mau kānaka i ka pū, a he mau kānaka ia i kū ‘ole i ka hewa. No ke aha kēia lilo wale ‘ana mai o lākou i luapo‘i na ka pupule? No‘u iho, no ka pa‘a ‘ana ia o ia mea he pū i ka lima o ua pupule nei. A i hewa ho‘i kēia ‘ino iā wai? Wahi a ka ‘ōlelo kūpale a ka po‘e puni pū, ‘a‘ole hewa o ka pū. I hewa ho‘i i ka mea nāna ia e kī. ‘Eā, e ka makamaka, inā pēlā, i hewa ka hopena ‘ino o ka hei ‘ana i ka lā‘au ‘ino i ka mea nāna ia i ‘ai. Inā pēlā, ‘a‘ohe hewa o ka lā‘au a ‘a‘ohe ona kumu e ho‘okapu ‘ia ai. He hūhewa ia mana‘o!
Wahi a ka po‘e puni pū, ‘o ka nui o nā kānaka nāna e hana ‘ino mai iā lākou, he mea kaupale wale nō kā lākou pū i ia ‘ino. ‘O kekahi ‘ōlelo pale ho‘i, e ho‘ohana ‘ia ka pū no ka pepehi ‘ana i nā holoholona a lako mai ai ka ‘ohana i ka ‘i‘o. A aia nō kekahi mau kānaka nāna e ho‘oma‘ama‘a i ke kī ‘ana i nā māka, i mea ho‘i e pololei ai ke kia ‘ana i ka pōkā. A eia na‘e ka mea hilu loa. He ho‘ohinuhinu wale kekahi po‘e i ko lākou pū ma ke ‘ano he hana le‘ale‘a e le‘ale‘a wale ai nō! No‘u iho, e aho ka ‘imi ‘ana i mea ‘ē a‘e e ho‘ohinuhinu ai, e la‘a ka pōhaku. Ua hiki nō ke pehi aku i ka pōhaku ma ke kūpale ‘ana i ka pono.
Ua hele a nui ka hauwala‘au no kēia kumuhana ‘o ka hāpai pū. Eia ma Hawai‘i nei, kahi emi loa o ka hana ‘ino kī pū, he kāka‘ikahi ka po‘e mea pū. I Iune a‘e nei na‘e ua holo ke kānāwai o ka ‘Aha Ho‘okolokolo Ki‘eki‘e o ‘Amelika e ‘ae ana i ka lehulehu e hāpai pū i waho o ka hale, i mea kūpale ho‘i. A ‘a‘ole nō paha e pū‘iwa, ua hului ‘ia ‘o Hawai‘i nei ma lalo o ka mana o ia aupuni. Aloha nō! Eia au ke kuhi nei e māhuahua ana ka nui o ka po‘e e kī ‘ia ana i ka pū ma kēia hope aku, no ka mea, e halihali ‘ia ana ka pū i waho o ke ākea, a inā e hili hewa ka mana‘o o ka mea hāpai pū i ka hō‘ino ‘ia mai, e kī wale aku paha ‘o ia ma mua o ke kūkākūkā.
Eia au ke kū‘ē nei i ka hāpai pū ‘ana i mua o ke ākea ma Hawai‘i nei. He nui loa nō paha ka po‘e pupule a pi‘i koke o ka wela. Inā he pū ko ka lima, e kāomi ‘ia paha ke kīleo ma mua o ka ho‘opuka ‘ia o nā hua‘ōlelo ho‘oponopono. I kēia manawa, ua lawa nō ka nui o nā pū e pa‘a nei i ka lima o ka po‘e pale kānāwai. Inā e ‘ae pū ‘ia nā kānaka ‘ē a‘e e hāpai pū, e māhuahua ana ka nui o nā luaahi e make makehewa ana.
E ho‘ouna ‘ia mai na ā leka iā māua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu
a i ‘ole ia, ma ke kelepona:
>> 808-956-2627 (Laiana)
>> 808-956-2627 (Kekeha)
This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mānoa.