Synopsis: A woman was shot on New Year’s Eve as a result of “celebratory gunfire.” The perpetrator is likely unaware of the result of this action. It is both ignorant and commonplace and should be outlawed.
Aloha mai kākou. I ka nei, ‘akahi ho‘i a kani ka hola ‘auinapō o ka makahiki hou o ka ‘alemanaka haole, a e like me ka hana ma‘a mau i ko Hawai‘i nei, ua mā‘ama‘ama ka lani nu‘u i nā ‘ōahi kaolele e hō‘ōlapa ‘ia ana i luna o ka lewa me ke kani kanono pū ‘ana mai e walo ana i ke kula. He nani ho‘i kau, a he mea maka‘u nō ho‘i!
Aia nō ua maka‘u nei, no ka mea, he waipahū ko ka ‘ōahi a he pahū hewa ho‘i i kekahi manawa. He mea ia e pau ai ka hale i ke ahi a wela ai paha ka ‘ili o ke kanaka inā hemahema kā ia ala hana. ‘O ia nō kekahi mau kumu i kau ‘ia mai ai kahi kānāwai e pāpā ana i ia mau mea, ‘a‘ole e kū‘ai ‘ia a ‘a‘ole e ho‘olele ‘ia. I loko nō na‘e o ke kau ‘ana mai o ia kānāwai, i kēlā me kēia nūia a pokiulai paha, ‘o ia mau lele nō ia o nā ‘ōahi a ‘o ia ‘eha nō o kauwahi kānaka. He hewa nō ia i ke ala a ka hewahewa!
Eia nō ho‘i kekahi hana hūpō i kū ‘ole i ke kānāwai o kekahi mau moku‘āina o ‘Amelika, e la‘a me Kekeka, ‘o ia ho‘i ka pono kī wale ‘ana a‘e i nā pōkā i luna o ka lewa no ka hō‘ike ‘ana i ka nui hau‘oli i nā lā ho‘olaule‘a. I ka huli ‘ana o ka I‘a i ka Pō‘alua nei, ua kū kekahi wahine ma Kekeka i kahi pōkā e kuhi ‘ia nei e nā māka‘i ua kī ‘ia e kekahi kanaka no ka hō‘ike ‘ana i kona hau‘oli makahiki hou. Aloha nō kahi wahine a me kona po‘e makamaka. Ua make ihola ma muli o ka hūhewa ‘ana o kahi ka‘aka i ke ala a ka hewahewa! I ‘imi aku ka hana o ka po‘e māka‘i, ‘a‘ohe wahi ‘u‘a a loa‘a mai ma ia kaiāulu, a no laila, ua kuhi ‘ia aia ma kahi mamao aku ke kī ‘ana a lele maila ka pōkā. Ua ‘ike ‘ole paha ‘o Wa‘awa‘a Iki i ka hopena o kā ia ala hana, a ‘o ia mau na‘aupō nō a hiki i kēia lā. Eia hou, ‘o ka nui o ka po‘e kī pū i luna o ka lewa ma ia mau lā nui, ‘a‘ole paha he wā e loa‘a mai ana ka mea nāna ia hana kiko‘ī.
Eia ka mana‘o o ka po‘e ‘epekema. Inā e kī ‘ia kahi pōkā a kūpono i luna o ka lewa, e hā‘ule mai nō ma ia wahi kokoke aku nō i kī ‘ia ai. He kōheoheo nō ho‘i ke ‘ano o ka hā‘ule ‘ana, a no ia mea, hapa mai ka māmā holo i ko ka mea i kūpono ‘ole kona kī ‘ia i luna. Inā he ‘ano hapamoe iki kona lele ‘ana, he mau kekelē wale nō, he niniu ke ‘ano o ka lele ‘ana. ‘O ia niniu ka mea e mālama ‘ia ai ka nui o ka māmā holo. E lawa ana paha ia māmā e puka ai ka ‘ili o ke kino a me ka iwi paha o ka pūniu. A ‘o ia ihola nō ka hopena o ua wahine lā ma Kekeka. Ua kū kona ‘ā‘ī i ka pōkā a ‘o kona make ihola nō ia.
No‘u iho, ua oki loa ka ‘ino o ke kī pū ‘ana i ko ka ho‘olele ‘ōahi. Ua ‘ike ‘ia ko‘u mana‘o no ia mea he pū. E aho kona pāpā ‘ia. ‘O kēia pilikia na‘e, i make ai kahi wahine hewa ‘ole, he la‘ana ko‘iko‘i ia. He hūpō maoli nō ka hana a nā mea kī pōkā. Pehea lā ka pō a i ‘ole ke ao, ‘a‘ole nō e hiki ke ‘ike ‘ia ka pōkā i ka lele. E aho ke kī ‘ana i nā pōkā hakahaka. ‘O ia mau nō ke kani kohā, a ua lawa nō ia no ka hō‘ike i ka mana‘o ho‘okulāia.
Ua mālamalama a‘ela ko‘u ‘ikena. ‘A‘ole na ka pū e pepehi ke kanaka. Na ka pōkā kākou e pepehi. A no laila, ma kahi o ka pāpā ‘ana i ka pū, ‘a‘ole e kū‘ai ‘ia i ka lehulehu, e pāpā ‘ia na‘e ka pōkā, koe wale nō ka pōkā hakahaka.
E ho‘ouna ‘ia mai na ā leka iā māua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu
a i ‘ole ia, ma ke kelepona:
>> 956-2627 (Laiana)
>> 956-2627 (Kekeha)
This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mānoa.